kanda . varga . sloka . sequence : 3.5.27.1 | |||
Sanskrit | s'a-la-rtha-pi para- ra-ja-'manus*ya-rtha-dara-jaka-t / da-si-sabham* nr*pasabham* raks*ah*sabhamima- dis'ah* //27// | ||
synonym | Sanskrit | Nepali | English |
1 | x | ra-ja-'manus*ya-rtha-t ara-jaka-t para-s'a-la-rtha- sabha- api dvihi-ne (ghara bhanne ra samuda-ya bhanne artha bhaeko sabha- s'abda antyama- hune s*as*t*hi-tatpurus*a sama-sa pu-rvatira ra-ja s'abda ba-heka ra-java-caka aru s'abda cha, athava- amanus*ya (yaks*a, ra-ks*asa, pis'a-ca-di pra-n*i-) va-caka s'abda aru cha bhane kli-balin^gi- huncha) | sabha- in composition with the 6th case |
comment / problem | |||
1 | SH : no message jastai - kramaile da-si-na-m* sabha- (gr*ham* samuda-yo va-) - da-si-sabham, nr*pa-n*a-m* sabha- (samuda-yah* gr*ham* va-) - nr*pasabham, raks*asa-m* sabha- (samuda-yah* gr*ham* va-) - raks*ah*sabham bhayo. kha-sa ra-ja s'abda ra-kheko cha bhane pu-rvokta niyama la-gdaina, jastai - ra-jn~a-m* sabha- (gr*ham* samuda-yo va-) - ra-jasabha- itya-di. (from compilation) | ||
2 | HC : from H.T. Colebrook note: "Or whether it signify an assembly or a house, if the term to which it is joined signify king, (except the word ra-ja-), or a demon, or similar being, (neither man nor god). Ex. nr*pasabham*, a king's palace, or a meeting of kings. raks*ah*sabham*, a multitude of demon." (p.394) (from compilation) |
Add comment to Amarakosa reference entry 3.5.27.1 |
manuscript (tradition / date) |
phrase | Newari | English |
---|---|---|---|
A2_3994 (A2 / 506 NS) |
1 | thvataivum* napum*sa(ka)lin^ga | these are also neuter gender |
A3_3157 (A1 / 550 NS) |
1 | da-s'i-sabha-, cerhi sabha-; | da-si-sabha- a multitude of maid servants |
  | 2 | ra-jasabha-, prasiddha; | ra-jasabha-, famous |
  | 3 | raks*ah*sabham*; 'ra-ks*asa sabha- | raks*ah*sabha-, a multitude of demon |
A3a_3128 (A1 / 637 NS) |
1 | {5} da-si-sabham*, cerhisabha-; | da-si-sabha-, a multitude of maid servants |
  | 2 | ra-jasabham*, ra-jasabha-; | ra-jasabha-, a meeting of kings |
  | 3 | raks*ah*sabham*, ra-ks*asasabha- | raks*h*sabha-, a multitude of demon |
A4_2134 (no trad. / 591 NS) |
1 | ra-ja-rtha amanus*ya-rtha s'abdaya- parasa com*nam*gva s'a-la- artha mom*nam*gva sabha- s'abda thakhera | may it be the word sabha- having meaning of s'a-la- (house), remained at the next of the word meant a king or non-human |
  | 2 | ra-jana s'abdaya-kena | from the word ra-jan |
A5_3990 (A2 / 662 NS) |
1 | thvatevum* napum*sakalim*ga | From A2_3994: these are also neuter gender |
A6_4139 (no trad. / 718 NS) |
1 | ra-ja s'abda, manus*ya s'abdaya- liva conasa ra-jasabha, manus*yasabha, da-s'i-sa raks*asabha-di juyuva | when remains later the word ra-ja, the word manus*ya, it becomes ra-jasabha manus*yasabha, da-si-sabha, raks*ah*sabha etc. |
A7_3796 (A2 / 803 NS) |
1 | s'a-la- artha juva {5} saha- s'abdavum* napum*sakalim*ga, | the word saha- (sabha- ?) having meaning of s'a-la- (house) is also neuter gender |
  | 2 | (kud*yacha-yam* iks*ucha-yam*,) s'a-la-rtha-pi s*as*t*hi- sama-sa, | "Sanskrit words" |
  | 3 | s'a-la- s'abda {6} s'a-la- artha juva, napum*sakalim*ga gos'a-lam* | the word s'a-la- having meaning of a house is neuter gender, as gos'a-la- "a cow-stall" |
  | 4 | para-; meva; | para, other |
  | 5 | ra-ja-; ra-ja- | ra-ja-, king |
  | 6 | manus*ya-rtha-di ra-jabha-gya ra-ja- {7} sevarapa- thvatevum* napum*sakalim*ga | meaning of a man etc., a king's fate ?, one who serves a king (soldier) - these are also neuter gender |
  | 7 | ra-jasam*bham*, ra-jasabha-; | ra-jasabham, a meeting of kings |
  | 8 | da-si-sabham*, ced*i-sabha-; | da-si-sabham, a multitude of female slaves |
  | 9 | raks*asah*sabham*, {181b.1} ra-ks*asasabha-; | raks*asah*sabham, a multitude of demon |
  | 10 | ima-m* dis'ah*; thvagud*i dis'a- | ima-m* dis'ah*, these are method or direction |